అవే చూపులు.....

నాలుగైపోయింది ఈ పిల్ల ఇంకా లేవడం లేదు. ఒసేయ్ లేస్తున్నావా..లేదా?

 పాలోళ్ళు వచ్చి కూచుంటారు. ఇంతలా అరుస్తున్నా వినవే..లే.. నాకు నాలుగు గేదెల పాలు పితికే పనుంది. నువ్వు మూడన్నా అందుకుంటే కాస్త సులువవుతుంది పని.

..లే..లే...

నాన్నగారి మాటలు గత నాలుగేళ్ళుగా అలవాటైపోయాయి. తెల్లారి సుప్రభాతం ఏలా ఉంటుందో మరిచిపోయాను ఈ మాటలే, నాకు మెలుకొలుపు. ఏనాడు నేను లేవనని.. పడుకోవాలని ఉందని ఎందుకు చెప్పలేను. ఏమో నేనే ఇలా ఉన్నాను. మిగతా ముగ్గురూ పనులకు కాస్త దూరం. పెద్దక్క చేసినన్నాళ్ళూ చేసి పెళ్ళి చేసుకుని వెళిపోయింది, ఇక తమ్ముడు పరవాలేదు కాస్త పాలు పోయడానికి తోడొస్తాడు . చిన్నక్కకు అసలు వంటగది ఎక్కడుందో తెలీదు.

ఏదైనా మాట్లాడితే అమ్మ.. అది రోగిష్టిదే ఏం చేస్తుంది పనులు అంటుంది.

మరి నేను కాదా.. అడగాలి గట్టిగానే అడగేయాలి ఈరోజు...

పాలు పితికి పితికి చేతివేళ్ళు వంకర్లు తిరిగిపోయాయ్.. తెల్లారుజామున నాలుగింటికి లేస్తే.. మళ్ళీ రాత్రికే పడుకోవడం. పాల పనంతా తెముల్చుకుని కాలేజీకి పోవాలి. సాయంత్రం ఇంటికి రాగానే మళ్ళీ అదే పని. ఈ పేడ, రొచ్చు కంపుతో, నేనూ అదే వాసన కొడుతున్నాను. అమ్మకు మరే వ్యాపారం దొరకలేదు చేయడానికి. ముందు తనే చేస్తుందనుకున్నాం, నెమ్మదిగా నాన్నగారు, అక్క, ఇప్పుడు అందర్నీ వదిలి నన్నే పట్టుకుంది. ఇంటి చాకిరీ, పాల పని అంతా నేనే చేయాలి.. నాతోటి వాళ్ళంతా చక్కగా ముస్తాబై సినిమాలకు, షికార్లకు పోతుంటే మరి నేనో పేడ చేతులతో, పాలు పితుక్కుంటూ, వీధిలో తిరుగుతున్నాను. ఛీ.. ఒక్కోసారి ఇంట్లోంచి పారిపోవాలనిపిస్తుంది. కానీ ఎక్కడికిపోను. లేదంటే పెద్దక్కలా పెళ్ళన్నా చేసుకుపోవాలిగానీ లేదంటే నాకు ఈ చాకిరీ నుంచి విముక్తి లేదు.

**

సురేష్ చాలా అందంగా ఉంటాడు. కలుపుకోలుగా, సరదాగా ఉండే సురేషంటే నాకు చాలా ఇష్టం. తను మా మావయ్య కొడుకు. మా ఇంటికి వచ్చిన ప్రతిసారి దొంగతనంగా చూస్తాను తనని. నాతో సరదాగానే మాట్లాడతాడు. కానీ నాకే ఏదో భయం. అమ్మా, అమ్మమ్మ, అక్కలు చూస్తారనే భయం. సురేష్ అంటే మా ఇంట్లో ఎవరికీ నచ్చదు. నాకన్నా ఆర్నెల్లు చిన్న. అయినా తనంటే నాకు చెప్పలేనంత ఇష్టం. తనకి ఏం అనిపిస్తే అదే మాట్లాడతాడు. స్నేహితులు ఎక్కువే.. ఎప్పుడూ గుడి దగ్గర అరుగుమీద ఫెండ్స్ తో కబుర్లు చెపుతూ కనిపించేవాడు. సరిగా కాలేజీకి పోడవం లేదని అత్త విసుకున్నా వినేవాడు కాదు.

సన్నగా, రివటలా ఉండే సురేష్ పవన్ ఫేన్. ఆ హీరో అంటే తెగ ఇష్టపడేవాడు. సెలవుల్లో తనతో పేకాట ఆడేవాళ్ళం, అప్పుడు మేం ఇద్దరం గొడవలు పడేవాళ్ళం. అంతా మేము కొట్టుకుంటున్నాం అనుకునేవారు గానీ.. అది ప్రేమకు ముందు జరిగే తంతని తెలిసేది కాదు వాళ్ళకు.

**

ఈరోజు తల నరాలు బాగా నొప్పిగా ఉన్నాయ్. ఎవరో గునపంతో మెదడులో పొడుస్తున్న ఫీలింగ్.. ఒంట్లో నరాలన్నీ జివ్వున లాగేస్తున్నాయ్.. వాంతయ్యేలా ఉంది. అమ్మని పిలవాలన్నా ఓపిక లేదు.

బయట ఎవరితోనో అమ్మ చెపుతున్న మాటలు వినిపిస్తున్నాయ్..

దానికి ఈరోజు బాలేదండి.. ఎప్పుడూ ఇంతే తలపోటు అంటుంది. నాలుగు పసరవాంతులు అయ్యాకా కానీ మళ్ళీ తేరుకోలేదు.

నాకు సురేష్ ని చూడాలని ఉంది. వాడి కళ్ళల్లో నన్ను చూస్తున్నప్పుడు కలిగే ఆ మెరుపును చూడాలని ఉంది. నేనంటే ఉన్న ఇష్టాన్ని తెలుసుకోవాలని ఉంది. కానీ ఏది కదలలేకపోతున్నానే..

**

నాలుగు రోజులకు గానీ నా ఆరోగ్యం చక్కబడలేదు. పెదమావయ్య కూతురు పెళ్ళికి అంతా వైజాగ్ ప్రయాణమయ్యాం. అందరికన్నా నాకే ఎక్కువ ఆనందంగా ఉంది. ఓ రెండు రోజులన్నా పాల పని తప్పినందుకు.. మరోపక్క సురేష్ వాళ్ళ ఫేమలీ కూడా వస్తున్నారని నాన్నగారంటే తెలిసింది. 

అక్కడన్నా నా ప్రేమ గురించి తనకి చెప్పేయాలి. కానీ అమ్మావాళ్లంతా ఉంటారే..ఏలా..?

పెద్దమావయ్యది కలిగిన కుటుంబం. బాగా సంపాదించారు. వైజాగ్ స్టీల్ ఫ్లాంట్ లో మంచి ఉద్యోగం. అక్కడే జరుగుతుంది పెళ్ళి. బంధువులమంతా వచ్చేసాం. పెళ్ళికూతురు అంత అందగత్తెకాదు.కానీ డబ్బు ఉందిగా.. తనంటే అందరికీ భలేగారం. ఎంత ముద్దుగా చూసుకుంటున్నారో. తనేం చేసినా మురిసిపోతున్నారు. నాకు ఒక్కసారన్నా అమ్మనాన్నల నుంచి అలాంటి ప్రేమ దక్కలేదు. ఇదంతా చాకిరీ మయం. ఎంత వద్దనుకున్నా.. రెండురోజులు తప్పిందనుకున్న పాల పనే గుర్తుకువస్తుంది. అలవాటైపోయింది కదా.. అందుకేనేమో..

ఇంకా సురేష్ వాళ్లు కనబడలేదు. నా కళ్ళు ఎవరూ గమనించకుండా సురేష్ కోసమే వెతుకుతున్నాయ్.. వాళ్ళకి వేరే చోట రూమ్స్ ఇచ్చారట. సాయంత్రానికి వచ్చారు. మొద్దునిద్ర ముఖం వేసుకుని బద్దకంగా వస్తున్నాడు మావైపు సురేష్. ఎంత కనిపించకూడదనుకుంటున్నా తను నా దగ్గరకు రావడంతోనే మనసులోంచి ఆనందం తన్నుకువచ్చి పెదాలపై కనిపిస్తుంది. ఏమిటిది నన్ను నేను మరీ ఇంతగా బయటపెట్టేసుకుంటున్నాను. తనేమనుకుంటాడు.

రాత్రికి సంగీత్ ఫంక్షన్ మొదలైంది. ఆడపిల్లలం అంతా ముస్తాబై హాల్లోకి వచ్చాం. ఈలోపు “చిరుత”సినిమాలో యమహో యమ్మ..ఏం ఫిగరో సాంగ్ ఫ్లేచేసి డాన్స్ చేస్తున్నాడు సరత్. అదే సురేష్ తమ్ముడు. ఇంతలో మా తమ్ముడు సురేష్ ని ముందుకు తోసాడు. తను డాన్స్ చాలాబాగా చేస్తాడు. చిన్నతనంలో ప్రేమికుడు పాటకు ఎంత బాగానో డాన్స్ చేసేవాడు. ఒన్స్ మోర్ చెప్పి డాన్స్ చేయించేవాళ్ళం. మళ్ళీ చానాళ్ళకు తన డాన్స్ చూస్తున్నాను.

ఎంత బాగా చేస్తున్నాడో.. ఆపాట.. ఆ డాన్స్ అంతా నాకోసమే అనిపించేంతగా ఉంది. సరిగ్గా చేస్తున్నవాడల్లా నా వైపు వచ్చిన వెంటనే, తెగ సిగ్గుపడిపోయాడు. నాకూ సిగ్గేసింది. ఆ చూపులు నాతో ఏదో చెపుతున్నట్టుగా అనిపించడం మొదలు పెట్టింది ఆక్షణం నుంచీ.

మరునాడు ఉదయం పెద్దళ్ళంతా పెళ్ళి పనుల్లో బిజీగా ఉన్న టైంలో పిల్లలమంతా ఓ రూమ్ లో చేరి పేకాట మొదలు పెట్టాం. మళ్ళీ అవే చూపులు. అందరూ ఎవరిగోలలో వాళ్ళం ఉన్నారు. తనకి నేను ప్రేమిస్తున్న సంగతి ఏలా చెప్పాలో తెలీయంలేదు. తనూ ఏదో చెప్పాలని చూస్తున్నాడని తెలుసు. కానీ ఏలా...

సాయంత్రం పెళ్ళిరాట పాతుతున్నారు, బజంత్రీలు మోతలో నెమ్మదిగా నా పక్కకు వచ్చిన సురేష్ నా చెవిలో ఐ లవ్ యూ చెప్పి వెళ్ళిపోయాడు. ఆ క్షణం నుంచీ నా గుండె మరింత రెట్లు గట్టిగా కొట్టుకోవడం మొదలు పెట్టింది. చెప్పలేనంత సిగ్గేసింది. ఓ పక్క ఎవరన్నా చూలారేమోనన్న భయం కూడా.. అన్నీ కలిపి చెప్పలేని వింతగా అనిపించింది. ఏదో బాధ, భయం, ప్రేమ, ఇకపై తనే అన్నీ అనే ఫీలింగ్. అన్నీ తలిపి కన్నీళ్ళ రూపంలో బయటికి వచ్చేసాయ్. నేనూ తనని ప్రేమిస్తున్న సంగతి చెప్పేలోపు సురేష్ అక్కడి నుంచి వెళిపోయాడు.

**

కాసేపటికే కాలేజీలో ప్రోజెక్ట్ వర్క్ పనిమీద పెళ్ళికి ఉండకుండా వెళిపోతున్నాడని తమ్ముడు అంటుంటే గుండె దిగేలైపోయింది. చికటిపడుతుండగా తన లగేజ్ పట్టుకుని జీప్ మీద బస్ ఎక్కడానికి వచ్చిన సురేష్ కళ్ళల్లోకి చూడలేకపోయాను. అప్పటివరకూ ఈ పెళ్ళి సందడి ఎంతగా నచ్చిందో అంత పేలవంగా తయారైపోయాయ్ పరిసరాలు. తను లేకపోతే అక్కడ నాకంటూ ఏం లేనట్టుగా అనిపించింది. అందరికీ బై చెప్పి జీప్ ఎక్కాడు. పెద్దాళ్ళంతా తనని సాగనంపి లోపలికి వెళ్ళిపోతే, నేను మేడమీద నుంచి సురేష్ నే చూస్తున్నాను. జీప్ వెనక భాగంలో కూర్చున్న సురేష్ నన్ను చూసి ఓ ఫ్లయింగ్ కిస్ ఇచ్చాడు.

ఇక ఏం చెప్పను..   

గొడ్డొచ్చిన వేళ...

ఆలమూరు నుంచి ఇక్కడికి వచ్చి నెలరోజులు మాత్రమే అయ్యింది. చుట్టూ పచ్చదనం మాపిల్లలతో పాటు అమ్మకు కూడా తెగ నచ్చేసింది. మొత్తం చిన్న సైజు అడివిలాంటి ఆ ప్రదేశంలో చాలా ప్రశాంతంగా ఉంది. ఎన్నోరకాల  చెట్లు, చాలా రకాల పక్షులు, పెద్ద  గదుల పెంకుటిల్లు, ఎప్పుడూ చూడని ఎన్నోజాతుల పూలు, పళ్ళు ఇంకేం కావాలి. మనిషి ప్రశాంతంగా బ్రతకడానికి. అంతా ఇక్కడే ఉండిపోవాలని అనుకున్నాం.

అప్పటివరకూ అమ్మ మిషన్ కుడుతూ, నాన్న ఉద్యోగం చేసి, ఇద్దరూ కలిపి మమ్మల్ని చూసుకున్నారు. ఈ కొత్త చోటులో అదీ ఈ అడవిలాంటి ప్రదేశంలో ఎవరు కుట్టమని బట్టలు ఇస్తారు. ఆ ఆశా పోయింది. అందుకే వారంలోనే అమ్మ ఇంతటి విశాల ప్రదేశంలో తనేం వ్యాపారం చేయగలదు అనే అలోచనలో పడింది. నాన్నగారు చేస్తున్న చిన్న ఉద్యోగం మమ్మల్ని ఓ దరిచేర్చలేదని అందరికీ తెలుసు., అందుకే అమ్మ తపన. ఇప్పుడున్న పరిస్థితుల్లో తన సాయం ఇంటికి చాలా అవసరం.

“ఈ పచ్చదనంలో మనం ఓ ఆవును పెంచుకోవచ్చండి, అదైతే పెద్దగా పెట్టుబడి లేకుండానే, ఇక్కడే మేసి, పాలు ఇస్తుంది. ఊళ్ళో ఉన్న పాలకేంద్రంలో మీరు పాలు పోసి వద్దురుగానీ.. కాస్త అందులో లాభం ఉంటే మరోటి కొని పాల వ్యాపారం పెంచుకోవచ్చు.. ఏమంటారు” నాన్నగారిని అడిగింది అమ్మ. నాన్నగారికి పాడి విషయంగా ఏం తేలీదు. ఏలా ఒప్పుకుంటారు.

“వద్దులేవే.. నాకు పాలు పోయడం కుదరకపోతే మళ్ళీ ఇబ్బంది.. ఎవరు ఆవుకు కావలసినవన్నీ చూస్తారు.. దానికి పాలు తీసి, పేడ శుభ్రం చేసి పెట్టాలన్నా ఒకళ్ళ సాయం కావాలి. ఇవన్నీ ఈ కొత్త చోటులో మనకు వీలవుతాయా... వద్దు.. మరోటి చెప్పు. ఏ అప్పడాల వ్యాపారమో, లేదంటే మనకు తెలిసిన పొగాకు వ్యాపారం చేసుకుందాంలే”.. అన్నారు.

 “అవును మరి అలానే ఉంటాయ్ బుద్దులు... పొగాకు పని మీకు తెలుసు.. సరే.. నాకు ఇక ఆ పనిచేయబుద్దికావడంలేదండి. ఎన్ని చుట్టలు చుడితే దానిమీద మనం పెట్టిన డబ్బులు కనిపిస్తాయి చెప్పండి. మీ నాన్నగారికి అలవాటైందంటే ఇక ఆయన అందులోనే ఉండిపాయారు కనక. మనం నలుగుర్ని పెంచాలి. మన వల్ల కాదు. నేను చెప్పిన పాడి పనైతే బావుంటుంది. ఆలోచించండి. మేతకు కూడా పెద్దగా ఖర్చు పెట్టక్కరలేదు. ఏమంటారు”...

“ఏమంటాను. నువ్వు మొత్తం బాధ్యత తీసుకుంటానంటే నాకేం పరవాలేదు. నన్ను నా ఉద్యోగాన్ని సరిగా చేసుకోనీ అంతే.. తర్వాత వీలైతే నా సాయం చేస్తాను”.

 “సరే అయితే ఎప్పుడు వెళదాం సంతకి”.

“ఉండవే. ఆలోచన రావడమే పోదాం అంటే ఏలాగ”.. ఈ కొత్త చోటులో ఎవరినైనా అడగాలి కదా”..

“ఏం అడుగుతారు. పాడి ఏలా చేయాలనా? అంతా నవ్వుతారు. నా చిన్నతనంలో మాకు గేదెలు ఉండేవి. నాలుగు రోజులు తంటాలు పండితే అదే తెలుస్తుంది. ఎవర్నీ అడిగి ఏం తెలుసుకోలేం... నేను పాలు తీస్తాలెండి. మీరు కంగారు పండకండి”.

ఏదో అభయం అయితే ఇచ్చేసింది.

**

ఓ మంచి రోజున, బుధవారం నాడు ఊళ్ళో జరిగే పశువుల సంతకు వెళ్ళాం. సంతంతా నాలుగు వైపుల వెళ్ళేందుకు మార్గంలతో, చుట్టూ పెద్ద గోడ, చేవతేలిన టేకు, మావిడి చెట్లు, కాస్త పెద్ద మర్రి చెట్లు పశువులకు నిడగా ఉన్నాయ్. బేరగాళ్ళతో ఆ ఉదయం చాలా హడావుడిగా ఉంది సంత. 

ఓవైపు ఈనడానికి సిద్ధంగా ఉన్న గేదెలు, ఆవుల చుట్టూ, నలుగురురేసి జనం గుమిగూడి ఉన్నారు. ఓవైపు బేరాలు, సారాలు.. మరోవైపు పాలిగాళ్ళ ముచ్చట్లు. దూరంగా ఉన్న పాకల్లో జున్నుపాలు అమ్మే అంగళ్లు, మరోపక్క కొత్తగా కొన్న గిత్తలకు, పెయ్యలకు తాళ్ళు, ముట్టు బుట్టలు, దిష్టిపూసల దండలూ వేలాడుతున్నాయి. దూరంగా కల్లు దుకాణం చుట్టూ బేరగాళ్ళ బేరాలు సాగుతున్నాయ్.  

సంతలోకి వెళ్ళిన మాకు సూర్యం అనే దళారి కనిపించాడు. మాసిన లుంగీ, సగంచేతుల చొక్కా, బొత్తాలు ఊడిపోయి లోపల మాసిన చిల్లుల బనీను కనిపిస్తుంది. మెడచుట్టూ గళ్ళ తువ్వాలు చుట్టుకుని ఉన్నాడు. నోట్లో నిప్పు ఆరిపోయి ఉమ్ముకు తడిచి నానిక చుట్టపీక. మనిషి మొత్తంగా మురికిగా ఉన్నాడు.

వాడే నాన్నగారికి ఎదురొచ్చి తెలిసినట్టుగా పలకరించాడు. నాన్నగారు మాకు పాలిచ్చే ఆవుకావాలని చెప్పగానే “రండి సార్ మా బావమరిది దగ్గర ఇంట పుట్టిన ఆవు సూలితో ఉంది. వారంలో ఈనతాది. మీరు ఇక్కడే ఉండండి.. మా బావగాణ్ణి పిలుచుకొస్తాను. నాలుగు అంగల్లో ఎదురుగా ఉన్న పాకలోకి వెళ్లాడు.

మేము నించున్న మామిడి చెట్టుకు పక్కన చిన్న గునపం పాతి దానికి తెల్ల ఆవు పిల్లని కట్టారు. దాని ముందు పచ్చగడ్డి పన వేసి ఉంది. ఆవు పిల్ల చూడడానికి ఎంత ముద్దుగా ఉందో..

 “ఒరే.. శీను”

“అప్పారావు బావేడి”

“ఇప్పుడే ఆ చెట్టుకాడికి పోయాడు.. పిలుత్తాలే.. ఏంటి బేరమా.”.

“నీకెందుకురా.. పో.. పోయి.. బావని పిలుచుకురా..బేగా”

**

నలుపు మీద తెలుపు మచ్చలతో, బొద్దుగా, పొట్టిగా ఉంది ఆవు, కొమ్ములు మెలితిరిగి , పక్కకున్నాయి. భారంగా మసులుతుంది. అమ్మకు నచ్చింది. ఇరవై వేలకు ఒక్కరూపాయి తగ్గదన్నాడు. మొత్తానికి నాన్న అమ్మా బేరాలాడి పదిహేనవేలకి తీసుకున్నారు. అమ్మ తన కూడా తెచ్చిన ఆరువేలు బజానాకింద ఇచ్చి ఇంటికి తోలుకు వచ్చింది.

మొదటిసారి ఆవును తీసుకురావడం, మహాలక్ష్మినే తీసుకువస్తున్నంత హడావుడి చేసింది. పసుపు, కుంకుమ బొట్లుపెట్టి హారతి ఇచ్చి గుమ్మానికి ఎదురుగా ఉన్న జీడిమామిడి చెట్టుకింద కట్టేసింది. నాగులు పరకలు పచ్చగడ్డి కోసుకొచ్చి ఏసింది.

సూర్యం చెప్పిన వారం రెండువారాలైంది. అమ్మ ఈలోపు పచ్చగడ్డి, దాణా అంటూ ఆవుని మేపడమే పనిగా పెట్టుకుంది. ఏమే.. ఈ ఆవుని తెచ్చి రెండువారాలైపోయింది ఇంకా ఈనడంలేదేంటి. ఓసారి సూర్యం దగ్గరకెళ్ళి వస్తానుండు. ఎందుకండి.. వాళ్ళు టైం తప్పుగా వేసుకున్నారేమో.. ఇంకో నాలుగురోజులు చూద్దాం.

**

రెండోనాడు నాన్నగారు ఊరిలో నుంచి వచ్చీ రావడమే చాలా కంగారుగా కనిపించారు. వాకిట్లో సైకిల్ దిగీదిగటంతోనే జీడిచెట్టు కింద పడుకుని నెమరేసుకుంటున్న ఆవుని ఒక్క అదిలింపు అదిలించి లేవగొట్టేసారు. గదిలోంచి ఇవతిలికి వస్తున్న అమ్మ..

“అయ్యో దాన్ని ఎందుకు లేపుతున్నారు. ఇప్పుడే దాణా తిని పడుకుంది.”

“ఆ పడుకుంటుంది. అంతకన్నా ఏం చేస్తుంది..”

“అదేంటి.. ఎందుకంత కోపంగా ఉన్నారు. ఏమైందిప్పుడు”

“ఏమైందా.. ఆ..ఆ.. సూర్యంగాడు మనల్ని మోసం చేసాడే.. ఇది చూలి ఆవుకాదు.. పాలిచ్చే ఆవు అంతకన్నా కాదు..”

“ఆ.. మరి”

“చూడు దీనికి పొదుగులో ఐదు చనుకట్లున్నాయ్..”

“ఈసారి తెల్లముఖం వేయడం అమ్మ పనైంది.”

*

ఒక లవ్ జంట, లవ్ జంట....

“ఏయ్.. సరోజా ఈ గాజులు ఏలా ఉన్నాయో చెప్పనే లేదు. బావున్నాయ్ కదా.. ”

“ఊ.. బావున్నాయ్..”

“మరి ఈ చెప్పులు?”

“అవీ బావున్నాయ్...”

“అసలు ఎక్కడివే ఇవన్నీ... ఎప్పుడు కొన్నావ్..”

“అదా.. అది.. మా నాన్నగారు కొన్నారే.. ”

“నిజమా.. సరే నేను అడుగుతాలే అంకుల్ ని..”

“వద్దే.. ఫ్లీజ్ అడగద్దు.. ”

“నిజం చెప్పేస్తా.. రవీ ఇచ్చాడే..ఎవరితోనూ చెప్పకు.. చెప్పనని ప్రామిస్ చెయ్య్.. ఫ్లీజ్”

“ఊ.. అలారా దారికి..”

.......

మా క్లాసులోని తింగరి బుచ్చి జాబితాలో రమా కూడా చక్కగా కుదిరిపోతుంది. మనసు, మనిషి రెండూ బంగారమే.. పచ్చని ఛాయ, బొద్దుగా..ముద్దుగా కుదమట్టంగా ఉండే రమా అంటే ఎవరికీ పెద్దగా తెలీదు. ఏదో ఇంట్లో వాళ్ళు చదివిస్తున్నారు కాబట్టి స్కూలుకి వచ్చేది. చదువు విషయం ఏలా ఉన్నా.. రోజంతా అది వేసుకునే తెల్లచొక్కా మాత్రం మాసిపోకుండా నలిగిపోకుండా భద్రంగా చూసుకునేది.

దానితో చెట్టాపట్టాలేసుకుని తిరిగే ఓపికా, ధైర్యం, తెగువలాంటివి నాకే ఉన్నాయ్.. ఎందుకంటే అది ప్రేమలో పడిన సంగతి తెలిసిన, ధైర్యవంతురాలిని, ఒక్కగానొక్క స్నేహితురాల్ని నేనే. ఏదైనా సమస్య వస్తే నేను కాపాడేస్తాననే ధీమాలో ఉండేది. నా తరవాత ఈ సంగతి ఊళ్ళో అందరికీ తెలుసు.

ఎదుగుతున్న ఆడపిల్ల, గట్టుతెగిన గోదారి రెండూ ప్రేమ, పల్లం వైపుకే మళ్ళినట్టు.. ప్రతి ఆడపిల్లా కోరుకునే ప్రేమ నేరమెందుకు అవుతుందో ఈ పెద్దాళ్ళకు. ఇంత ప్రేమలో కూరుకుపోతే ఇక చదువు మీదకు ఏం పోతుంది మనసు. ఎప్పుడూ కరెంట్ షాక్ తగిలినట్టు, జ్వరం వచ్చి లంకణాలు చేసినట్టు ఉండే దాని ఫెసు వందకేండిల్ బల్బులా మెరిసిపోవడం ఒక్క నాకే తెలుసు. ఇలాంటి రహస్యాలను దాయడం అసలు చేతకాని నన్నే దాయమని చెప్పిందే. చాలా కష్టంగా ఉంది. ఎవరికి చెప్పాలి అని ఆలోచిస్తున్నాను. తను ప్రేమిస్తున్న సంగతి తెలుసు..కానీ ఎవరికీ చెప్పకూడదు.. హబ్బా ఇది మాత్రం చాలా కష్టమైన పని..

ఓసారి అనుకోకుండా ఊళ్ళోకి వెళ్ళాను. అక్కడ నేనంటే ఇష్టపడే ఇంకో స్నేహితురాలికి ఈ విషయం దాచుకోలేక చెప్పేసాను. అది ఎంత ఆశ్చర్యపోయిందంటే.. ఇప్పుడే ఇంటిమీదకు ఉప్పెన పొంగి కొంప ముంచేస్తుందేమోనన్నంత కంగారు పడిపోయింది. ఇక అప్పటి నుంచీ రోజూ వీలు చిక్కినప్పుడు  రవీ వాళ్ళ ఇంటికి వెళ్ళడం ఏడిపించడం. రవీ వాళ్ళకి ఓ షాప్ ఉంది. అందులో అన్ని గిఫ్ట్ ఆర్టికల్స్ అమ్ముతారు. అబ్బాయిగారు అలా ఏదో కొనడానికి వెళ్ళిన మా రమాను బుట్టలో వేసుకున్నారు. రమా అంటే అందరికీ మంచి అభిప్రాయం, తను ఇంటి దగ్గర తల వంచితే మళ్ళీ స్కూల్లోనే ఎత్తేది. అలాంటిది ప్రేమలో ఉన్నదని తెలిస్తే నమ్మేవాళ్ళు ఎవరు.. పోనీలే ఇదీ మంచిదే..

మా అల్లరి భరించలేక మా నోరు మూయించడానికి షాపులో వస్తువులు తక్కువ ధరలకే ఇచ్చేవాడు. అన్నీ ఇచ్చి వాళ్ళ ప్రేమ ఎంత గొప్పదో మాకు చెప్పాలని చూసేవాడు.

ఓ సాయంత్రం ఇద్దరూ గుడికి వారగా ఉన్న సందులో కలుసుకుని తెగ మాట్లాడేసుకున్నారు. అంతసేపు ఏం మాట్లాడావే.. అంటే తెగ సిగ్గుపడిపోయింది తప్ప ఏం చెప్పలేదు రమా. తన చేతిలో ఉన్న ముత్యాల గొలుసు చూపించి మురిసిపోయింది. “ప్రేమిస్తే ఇవన్నీ ఇస్తారని తెలిస్తే నేనే ప్రేమించేదాన్ని కదా” అంటే “ఛా అలా అనకే తను నీకు అన్నయ్య” అనేది..

ఈ ప్రేమ కథ కంచికి చేరుతుందనే నమ్మకం లేదు నాకు. ఎందుకంటే ఇద్దరి కులాలూ వేరు. ఇక పెద్దాళ్ళు ఊళ్ళో పరువు ప్రతిష్టలకు పెద్దపీటలు వేసిమరీ కూర్చున్నవాళ్ళు. ఎటుచూసినా కథకు శుభం కార్డు పడుతుందంటే నమ్మకం కుదరటంలేదు. నువ్వు అనుకునేది జరగదని ఎంత చెప్పినా వినేదికాదు రమా. లేదే “రవీ అలా కాదు. నాకోసం అంతా వదులుకుని వస్తాడు” అనేది.

.........

ఈలోపు నేను పొరుగూరు వెళిపోయాను. తన ప్రేమ సంగతి ఏం అయ్యి ఉంటుందిలే అందరి ప్రేమికుల్లా ఇంకో పెళ్ళిలో పాత ప్రేమను తలుచుకుని కుమిలిపోతూ ఉంటారులే అనుకున్నాను.

సరిగ్గా నాలుగేళ్ళకు అదే ఊళ్ళో ఓ పెళ్ళికి వెళ్ళిన నాకు పెద్దంచుచీరలో తలనిండా పూలు తురుముకుని గుడి వెనక సందులోంచి నడిచి వస్తూ కనిపించింది రమా.. నేనసలు గుర్తు పట్టలేనంగా మారిపోయింది. ఇరవై కూడా లేని మనిషి నలభై అన్నట్టు ముదిగా పెద్దగా కనిపించింది.

మునుపటి కాంతి లేదు ముఖంలో.. చిన్నగా చిక్కిన ఒళ్ళు.. కాస్త పొట్టతో సన్నబడి కనిపించింది. చూడగానే పలకరించాను. చాలా ఆనందపడింది. అడగాలా వద్దా అనుకుంటూనే “మీ వారేం చేస్తారు” అన్నాను.

“మా ఆయనా”... నవ్వేసింది.

“అవును మీ ఆయనే”..

“ఎందుకు నవ్వు”

“రవీని మీవారంటే నవ్వు వచ్చిందే”.. అంది.

చాలా ఆశ్చర్యం కలిగింది. “ఏంటి నువ్వూ, రవీ పెళ్ళి చేసుకున్నారా”..

నమ్మలేనట్టు ముఖం పెట్టాను.

“అవునే.. మేం ఇద్దరమే పెళ్ళి చేసుకున్నాం”.. అంది.

ఒక్కసారిగా ఎంతో ఆనందం కలిగింది..

“అంటే మీ పెద్దాళ్ళంతా మీ పెళ్ళికి ఒప్పుకున్నారా”.. అంటే

నేనేదో అనేలోపు తనే అందుకుని.. “లేదే అంతా వదిలేసారు”.

“ఇప్పుడు మాకు ఇద్దరు బిడ్డలు.. మా వాళ్ళు, వాళ్ళ వాళ్ళు ఎవరూ పట్టించుకోవడం లేదు. మా బ్రతుకులు మావి. నేను కడుపుతో ఉన్నా మావాళ్ళుగానీ, వాళ్ళ వాళ్ళు గానీ ఎవరూ రాలేదు. అంతెందుకు రెండోవాడికి కాస్త నలతచేసి వారం రోజులు హాస్పటల్ లో ఉన్నాం. స్నేహితులు వచ్చి పలకరించారుగానీ.. బంధువులు ఎవరూ రాలేదు.. చాలా బాధేసింది.

ఏమో ఇకపై కలుపుకుంటారన్న ఆశ కూడా నాకు లేదు”.

పోనీలేవే..కోరుకున్నవాడినే పెళ్ళిచేసుకున్నావ్.. నేనైతే ఎప్పటికీ ఈ పెళ్ళి జరగదనే అనుకున్నాను.మీరు భలే సాధించారు”.

“చాల్లే.. అసలు పెళ్ళి అవుతుందనే నమ్మకమే లేదు మాకు. పంతాలకు పోయి మమ్మల్ని విడగొడతారనుకున్నాం. కానీ మాకు పెళ్ళి చేసి వాళ్ళు విడిగా ఉన్నారు. చాలా పెద్ద గొడవలే జరిగాయ్. ఏమైనా మేము కలిసే ఉండాలని బలంగా అనుకున్నాం. చాలా కష్టాలు పడ్డామే.. ఇప్పుడు నేను, రవీ, మా ఇద్దరు బిడ్డలతో సంతోషంగానే ఉన్నాం. ఒక్క పెద్దాళ్ళు దూరం పెట్టారన్న బాధ తప్పా”...

తనతో మాటల్లో ఉన్న నాకు దూరంగా ద్వజస్థంభం వీధి మలుపు దాటి సైకిల్ మీద వస్తున్న రవీ కనిపించాడు.

*

ఆల్విన్ xరోడ్స్...

ఉద్యోగం పురుష లక్షణం అని ఎవరన్నారో... ఆ మాట తప్పు.. ఉద్యోగం స్త్రీ, పురుషులిద్దరి లక్షణం అని నేనంటాను. ఉదయాన్నే పిల్లల్ని, భర్తనీ హడాముడిగా స్కూళ్ళకి, ఆఫీసులకీ సాగనంపేసి, ఇక అక్కడి నుండీ ఫోను చూసుకుంటూ, సోది చెప్పుకుంటూ, సీరియళ్ళ బాధల్లో మునిగిపోయి, ఆసమ్మా,బోసమ్మ కబుర్లలో తేలి, ఇంటికి భర్త అలిసిపోయి వచ్చే వరకూ ఆగి అప్పుడు నువ్వు నన్ను మరిచిపోయావ్.. నేనంటే నీకు ఇష్టం లేదంటూ వాణ్ణి వేపుకుతినే భార్యలకన్నా, ఉద్యోగం చేసే భార్యలే మిన్న.

భర్తకి కావల్సినవి చూసి, ఉన్న సమయంలోనే పిల్లల్ని పట్టించుకుని, ఉదయాన్నే తాను రఢీ అయ్యి ఆఫీసుకు వెళుతుంది.. అక్కడ తనకో బుల్లి ప్రపంచం. చుట్టూ, మనల్ని చూసేవాళ్ళు, మనం చూసేవాళ్ళతో ఎంత బావుంటుంది. అదిగో అలా వెళుతున్నప్పుడే నాకు రోజుకో కథ కనబడుతుంది.

నా ఆఫీసు కొండాపూర్, రోజూ ఉదయం యూసఫ్ గూడాలో ఆల్విన్Xరోడ్స్ బస్ ఎక్కుతాను. దాదాపు నలభై నిముషాల తర్వాత గానీ కూర్చోడానికి సీటు దొరకదు. వేలాడుతూ, ఒకరిమీద ఒకరం పడి మరీ వెళ్ళాలి. ఎంత కుక్కి తీసుకుపోతారంటే ఎవరూ పైన సపోర్ట్ కోసం ఏమీ పట్టుకోనవసరం ఉండదు. అంత రద్దీ.

బస్సులో సీట్లు ఆడవారికి తక్కువే. ఒక్కోసారి ప్రతి పదిమంది మగాళ్ళకీ ఆరుగురే ఆడపిల్లలు ఉన్నారంటారే ఆమాట ఇలా ఈ బస్సు చూసి చెప్పండి అని అడగాలనిపిస్తుంది.

అందులో వికలాంగులకు, వయో వృద్ధులకు సీట్లు ఇచ్చారు. ఇక అందులో కూర్చునే వృద్ధులు ఎప్పుడు లేస్తారా మాకు ఎప్పుడు సీటు వస్తుందా అని ఎదురుచూస్తామా.. ఇంతలో మా ఆశ గమనించినట్టు, చేతిలో సంచినో, బేగ్గునో పదే పదే సర్దుకుంటారు. ఓహో వీళ్ళు లేస్తున్నారని అనుకుని, సీటు దొరుకుతుందని ఆశపడితే ఏదీ లేవరే.. అంతా మా భ్రమ..

ఏదో మెట్రో వచ్చిందికదా కాస్త కష్టాలు తీరతాయ్.. ఈ సాఫ్ట్ వేర్ ప్రజలంతా మెట్రోలో వెళిపోతారనుకున్న మా కలలన్నీ కల్లలే అయ్యాయి. మళ్లీ కథ మామూలే.. అదే తోపులాట, అదే కిక్కిరిసిన ప్రయాణం.

ఈరోజు అంతే.. జూబ్లీహిల్స్ దాటాకా ఎక్కింది ఆమె.. తెల్లని వంటి ఛాయ, నుదుటిలో సింధూరం, మెడలో మందంగా బంగారు గొలుసు, చేతికి వాచి, కాటన్ చీరలో ముదురు లక్ష్మీదేవిలా ఉంది. బస్సు మాధాపూర్ దాటేదాకా ఆమెకు సీటు దొరకలేదు. కాసేపటికి వయోవృద్ధుల సీటులో ఆమెకు చోటు దొరికింది. మరో మగ వ్యక్తి పక్కన కూర్చోవడం కాస్త ఇబ్బందిగా ఉందన్నట్టు ముఖం పెట్టింది. అతను కాస్త జరిగి కిటికీ పక్కన చోటిచ్చాడు. నెమ్మదిగా అతనికి తగలకుండా అటు జరిగి కిటికీ వైపు కూర్చుంది.

ఆరడుగుల పొడవు, అతని వయసును తల వెంట్రుకలు ఎక్కువని చెపుతున్నాయిగానీ, శరీరం దృఢంగానే ఉంది. చెవికి బంగారు పోగులు, వెనుక ఉన్న చిన్న ముడి విప్పి ఉంది. నుదుటికి తిరుచూర్ణంతో నామాలు, ఫేంటు, షర్టు, చేతిలో బరువైన బేగ్గు.. ఆమె పక్కన కాస్త జరిగి కూర్చున్నాడు.

బస్సు హైటెక్ సిటీ సిగ్నల్ దగ్గర ఆయాసం తీర్చుకుంటుంది. 

“కాస్త ఈ కిటికీ ఓపెన్ చేస్తారా” నెమ్మదిగా అడిగింది ఆమె “ఓ.. తప్పకుండా” కూర్చునే నెట్టి చూసాడు. జరగలేదు. ఈసారి పైకి లేచి, ఆమె మీదకు వంగుతూ, కాస్త గట్టిగా రెండు చేతులతో అద్దాన్ని జరిపాటు.. బరువుగా కదిలి ఆగింది. ఇకపై నెట్టినా వెళ్ళలేదు. “పరవాలేదు చాల్లెండి” అంది ఆమె. తిరిగి తన సీట్లో కూర్చుంటూ, చిన్నగా నవ్వాడు. ప్రతిగా ఆమె పెదాలపైన చిన్న నవ్వు. ఆ ముదురు ముఖానికి ఆ నవ్వు దానికి మరింత అందానిస్తూ, బుగ్గమీద చిన్న చొట్ట. అతను “ఎక్కడివరకూ వెళుతున్నారు” అన్నాడు. కొత్తగూడ వరకూ వెళ్ళాలి. అంది ఆమె.

“మరి మీరు”.

నేను కాస్త ముందు దిగుతాను. అన్నాడు.

ఆఫీసుకా..

అవునండి,

మరి మీరు..

స్నేహితురాలి ఇంటికి వెళుతున్నాను.

ఓ.. మంచిది.

కాసేపు ఇద్దరిమధ్యా మౌనం. శిల్పారామంలో బస్సు బరువు దింపుకుని తేలిక పడి, తిరిగి బయలుదేరింది. ఇద్దరూ ఇద్దరి గురించి మాట్లాడుకున్నారు. అందులో ఇవి అని ఖచ్చితంగా చెప్పలేని మాటలే అన్నీ..

ఇంతలో కొత్తగూడాకి ముందు సిగ్నల్ దగ్గర బస్సు ఆగింది. తన ఒళ్ళో ఉన్న బరువైన బ్యాగ్ కుడిచేతిలోకి తీసుకుంటూ.. "వెళ్లోస్తానండి" అన్నాడు. ఆమె మళ్ళీ నవ్వింది. బస్సుదిగి, ఆగి ఉన్న బస్సులోని ఆమెను చూసి చేయి ఊపాడు. మళ్ళీ ఆమె నవ్వింది. అతను వెనక్కు తిరిగి సందులోకి మళ్లాడు. బస్సు కదిలింది. మలుపు దాటి వీధిలో నడిచి వెళుతున్న అతన్ని వెనుక నుంచి చూస్తూ ఉండిపోయింది ఆమె.

పుట్టినరోజంటే....

ఈరోజు నేను పుట్టానని, ఈరోజు నా పుట్టినరోజని ఎవరూ గుర్తుచేయరే... ఇంత పొద్దెక్కినా నా సంగతి ఎవరికీ గుర్తురాదే. ఛీ... వీళ్ళందరి పుట్టినరోజులూ నేను వారం ముందు నుంచే గుర్తుంచుకుంటానే.. మరి ఇదేంటి. మరీ ఇంత మతిమరుపా.. లేదా నేనంటే ఇష్టంలేదా.. ఉదయాన్నే నలుగుపెట్టి, తలస్నానం ఏది. జుట్టుకి సాంబ్రాణి ధూపం ఏది. నేను ఏం తినకుండా ఉన్నానే అక్షింతలు వెయ్యారా.. కొత్త బట్టలు ఏవి. మీ అందరి దీవెనలు కావాలమ్మా.. నన్ను దీవించండి. చాలా బాధగా ఉంది. అమ్మా.. మరి నేను నీ మొదటి బిడ్డనే నీకన్నా నా పుట్టినరోజు గుర్తులేదా.. తమ్ముడి పుట్టినరోజు రెండువారాలుందనగా గుర్తుపెట్టుకుని ముందే హడావుడి చేస్తావ్..

చిన్నతనంలో స్కూల్లో పుట్టినరోజున చాక్లెట్లు పంచుకుంటానంటే, కొత్తబట్టలు కొనమన్నా అమ్మ విసుక్కునేది. ఆ.. కొంటారు.. ఈనెల నీది, వచ్చే నేల సరిగ్గా ఇదే తేదీలో మీ చెల్లెది.. ఆపై నెల మీ చిన్న చెల్లెది. ఆగష్టులో మీ తమ్ముడి పుట్టినరోజు.. మధ్యలో ఉగాది, శ్రీరామ నవమి ఇవన్నీ కాక మా పెళ్ళిరోజు ఎన్నింటికి కొత్త బట్టలు కొంటారే.. ఇలా ప్రతిదానికీ కొత్త బట్టలంటే ఏలా.. మీ నాన్నగారు ఓ బట్టలషాపు పెట్టాలి”’. అమ్మ ఉపన్యాసం ఎందుకో అలా గుర్తుండిపోయింది. అప్పుడు తెలీలేదుకానీ ఇప్పుడు అనిపిస్తుంది. అవును అమ్మ అన్నది నిజమేనని..

ఇక స్కూల్లో చాక్లెట్లు పంచలేదని చాలా బాధగా ఉండేది. అప్పటికి కేకులు కట్ చేసుకోడాలు లేవుకనుక ఏడవలేదుగానీ.. లేదంటే అదీ పెద్ద బాధగా మిగిలిపోయేదినాకు. తరువాత జరిగిన ఏ పుట్టినరోజునా నేను ప్రత్యేకించి ఇది కావాలని ఇంట్లో అడగలేదు. ఆరోజుకూడా ఏదో మామూలుగా గడిచిపోయేది. అంతే..

కానీ ఈ మెదడులో కొన్ని బలంగా ముద్రపడిపోతాయి. నేను ఏం కోల్పోయినా, అవమానపడ్డా, బాధపడ్డా.. ఆనందపడ్డా అన్నీ అన్నీ రిజిస్టర్లో రాసుకుంటాను. మళ్ళీ ఎప్పుడో గుర్తుకువస్తుంది. అప్పుడు సందర్భం వచ్చినపుడు ఇదిగో ఇలా బయటపెడతాను. నా మెమరీ అంటే నాకు చాలా ఇష్టం. అందులో ఎన్ని కబుర్లో, ఎన్ని మరిచిపోలేని సంఘటనలో.. గుర్తుంచుకున్నవి చాలానే ఉన్నాయి. ముఖ్యంగా బాల్యంలో జ్ఞాపకాలు చాలా పదిలంగా దాచుకున్నాను.

అందుకే నాబిడ్డల విషయంలో పుట్టినరోజు ఉన్నంతలో బాగా చేయ్యాలని ఆరాటపడతాను, ఏదో అప్పుడు నాకు జరగంది ఇప్పుడు జరపాలనే కోరిక. ఇవన్నీ పక్కన పెడితే ఇప్పుడు అంటే నా ఈ పుట్టినరోజుకు ఓ ప్రత్యేకత ఉంది. నా కడుపున పుట్టిన బిడ్డ నాకు పుట్టినరోజు చేసాడు. ఇప్పటి వరకూ ఊహ తెలీలేదు. పుట్టినరోజులు గురించి వాడికి చేస్తున్నాం కదా అందుకేనేమే..వాడికి నాకోసం ఆరాటం. కేకు కట్ చేయాలని, అది నా ముఖానికి రాయాలని ఎన్నో ఫ్లేన్స్ వేసుకున్నారు ఇద్దరూ.. ఎంతటి గొప్ప మనసో వాడిది. నాతో పాటు మేలుకుని మరీ దగ్గరుండి కేక్ కట్ చేయించాడు. మా ఫణీ చిన్న లెటర్ చేతిలో పెట్టాడు. అందులో బాగా రాసుకోరా.. బావుండు అంటూ.. ఎంత ఆనందంగా ఉందో మాటలు, అక్షరాలు సరిపోవడంలేదు ఆ ఆనందాన్ని చెప్పాలంటే...  i love u ra..

భుమిడిపాటి సోమయాజులు..

నల్లబోర్డు మీద.. "స్వారోచిష మను సంభవము" ప్రవరుని స్వగతం.. అని రాసి ఉంది.

అటజని కాంచె భూమిసురు డంబర చుంబి శిరస్సరజ్ఝరీ
పటల ముహుర్ముహుర్ లుఠ దభంగ తరంగ మృదంగ నిస్వన
స్ఫుట నటనానుకూల పరిఫుల్ల కలాప కలాపి జాలమున్
గటక చరత్కరేణు కర కంపిత సాలము శీతశైలమున్....

అంతా పద్యాన్నిపెద్దగా చదువుతున్నాం... తెలుగు పుస్తకంలో తల వాల్చి ఏదో చెప్పబోతున్న మా తెలుగు మాస్టారు ఉన్నట్టుండి తలపైకెత్తి చేతిలోని డస్టర్ గల్లోకి ఎగరేసారు. అది అబ్బాయిలమీదకు పోయింది. ఆడపిల్లలంతా గొల్లుమన్నాం. నోరుమూయండి ..అంటూ గట్టిగా అరిచి మళ్ళీ పుస్తకంలో తలవాల్చేసారు మాస్టారు. ఆయనకు కోపం వచ్చేపని ఎవరు చేసినా ఇలానే బోర్డు తుడిచే డస్టర్ తో కొట్టేవారు.

స్కూళ్ళు తెరిచి అప్పటికి నెల కావస్తుంది. కొత్త యూనీఫాంలు, కొత్త పుస్తకాలు, కొత్త స్నేహితులు అంతా అలవాటైపోయారుగానీ ఇంకా ఈ తెలుగు పాఠం మాత్రం ఇంచి కూడా ముందుకుపోవడంలేదు. రోజూ అదే పద్యం. వింటే వచ్చినట్టే ఉన్నా, పదాలు పట్టుబడవే.. ఇక పదోతరగతిలోకి వచ్చి వేళ బాగోలేదేమో, మా తెలుగు మాస్టారు అదే భూ.సో మాస్టారి బారిన పడనివారంటూలేరు.

ఇస్త్రీలేని పొడవుచేతుల చొక్కా, కాస్త పలచని పంట్లాము, నుదుటికి తిరుచూర్ణం, చేతికి పాతకాలపు వాచి, వెరసి మా తెలుగు మాస్టారు భుమిడిపాటి సోమయాజులుగారు. మనిషి ఎంతో మంచి వారు. కాస్త చెవుడు ఉన్నా, ఎదుటివారి పెదవుల కదలికను బట్టి, వాళ్ళు పలికే పదాలని ఇట్టే పట్టేసేవారు. ఆయనకు నోటితో చెప్పలేక, చేతిమీద రాసి చూపించినా తెలుసుకునేవారు. తెలుగు క్లాసు జరుగుతుందంటే మాస్టారు కంఠం కంచుగా మారిపోయేది. ఇప్పటికీ తెలుగు పద్యాలు వల్లెవేస్తుంటే ఆయన కళ్ళముందు కదలాడుతారు. బిగ్గరగా గాత్రాన్ని సవరించుకుని పద్యం చదివేవారు. అలా క్లాసులో పిల్లలందరూ పాఠం నేర్చుకున్నారు అని ఆయనకు అనిపించాలి అప్పుడే కొత్త పాఠం.

ఇప్పటికీ ప్రవరుని స్వగతం... వరూధినీ ప్రవరాఖ్యులు కథంటే శృంగార కావ్యమనే ఆలోచనే తట్టదు. అల్లసానివారి పద్య కావ్యం అందాన్ని మా మాస్టారు చెప్పిన తీరు ఏమని చెప్పాలి. హిమాలయ పర్వత అందాలను, పాదలేపనంతో ప్రవరుడు ఒకచోటినుంచి మరోచోటికి ఎగిరి వెళ్ళడం, వరూధినీ కనిపించడం, అక్కడ పైనుంచి కిందకు దూకే సెలయేళ్ళు, ఆ సెలయోటి నీళ్ళు రాళ్ళను తాకే సవ్వడి, అప్పుడు వినిపించే మృదంగ నాదం ఇవన్నీ ఆయన మాటల్లో వర్ణిస్తుంటే మేము ఊహించుకున్నాం. అదంతా అందటి అద్భుతంగా వర్ణించి చెప్పడం ఆయనకే సాధ్యం అయింది. తెలుగు పదాలకుండే శబ్దాలు, స్పష్టంగా అర్ధాన్ని పలకడం ఇవన్నీ ఆయన నేర్పినవే. అందుకే మరి తెలుగు నాలాంటి వారికి కూడా ఇంతగా వంటబట్టిందంటే ఆయన పుణ్యమే. ఇప్పటి తరంలో పిల్లలు తెలుగు రాయడం, మాట్లాడటం తక్కువే.

ఇక మా మాస్టారుకి కోపం కూడా జాస్తీనే. మాస్టారు చేతిలో ఎప్పుడూ పొడవాటి ఎదురు బెత్తం ఉండేది. దానితో అరచేతిమీద రెండు బెబ్బలు గట్టిగా వేసేవారు. ఇక బెత్తం అందుబాటులో లేనప్పుడు ఆయన చేతినే మా మీద ప్రయోగించేవాళ్ళు. గట్టిగా చెవి మెలితిప్పి మరీ పద్యం అప్పగించుకునేవారు. ఆయన చెవి మెలితిప్పారంటే ఓ రెండురోజులు చెవి తోముకోవాలన్నా కుదిరేదికాదు. ఇక మగపిల్లలకి తొడపాసాల బహుమతి బాగానే ఇచ్చేవారు. బోర్డుమీద అక్షరాలను రాసేటప్పుడు కూడా ఎంతో అందంగా రాసేవారు. అక్షరాలు అందంగా రాస్తే తలరాత కూడా అంత అందంగా ఉంటుంది అనేవారు. ఆయన సంతంకం కూడా తెలుగులోనే  అని చేసేవారు.

పది పరీక్షలు దగ్గరికొచ్చాయి, అంతా పాసవుతారన్న నమ్మకం ఆయనకున్నా నామీద నాకు నమ్మకం లేదు. పైగా మాస్టారంటే నాకు భయం కూడా. హెడ్ మాస్టారు ప్రెవేట్ క్లాసులు పెట్టి పదిమంది పిల్లల్ని ఒక్కో మాస్టారుకి అప్పగించారు. ఆరున్నర, ఏడు వరకూ స్కూల్లోనే చదివించేవారు. నేను మా మాస్టారి దగ్గరే పడ్డాను. అందరు మాస్టార్లు చీకటిపడుతుందిగా పోనీలే ఇంటికి పంపేద్దాం అనుకున్నా మా మాస్టారు పంపేవారు కాదు. ఏ సబ్జట్ చదవకపోయినా వదిలేవారుగాని ముందు తెలుగు చదవాల్సిందే అనేవారు. ఆ పద్యాలు, తాత్పర్యాలు చదివి అప్పగించాకే ఇంటికి పంపేవారు. అన్ని పరీక్షలు ఏలా రాసినా తెలుగు పరీక్ష మాత్రం చాలా తృప్తిగా రాసి పరీక్ష హాల్లోంచి  గర్వంగా బైటకొచ్చాను. పది తప్పినా, తెలుగులో మాత్రం 83 మార్కులు వచ్చాయి.

ఇప్పటికీ తెలుగంటే ఇంత ప్రేమ కలిగిఉన్నామంటే అదంతా మా మాస్టారు చలవే. మాస్టారు ఎక్కడ ఉన్నా నా పాదాభివందనాలు....